ردیابی ژن های عمده و بررسی اثرات مادری برای صفات کیفیت داخلی تخم مرغان بومی آذربایجان

در تحقیق حاضر، مشاهدات مربوط به صفات کیفیت داخلی تخم مرغ در جمعیت مرغ های بومی آذربایجان،با هدف تخمین وراثت پذیری، همبستگی ژنتیکی و فنوتیپی میان صفات، بررسی اثرات مادری و ردیابی ژن های عمده برای این صفات مورد تجزیه و تحلیل ژنتیکی قرار گرفتند. در این تحقیق از رکورد های جمع آوری شده در مرکز اصلاح نژاد مرغ بومی استان آذربایجان غربی و داده های بدست آمده از آزمایشات انجام شده توسط محقق برای صفات کیفیت داخلی تخم مرغ، مورد استفاده قرار گرفت. مدل آماری برای صفات مورد مطالعه با استفاده از رویه glm نرم افزار sas (نسخه 1/9) برازش گردید. اثرات ثابت نسل و نوبت جوجه کشی درون نسل برای تمامی صفات، بجز صفت لکه گوشتی-خونی و عمق زرده، در سطح (01/0) معنی دار بود. در مرحله اول، هشت مدل حیوانی تک صفتی برای تخمین وراثت پذیری صفات، مقایسه شدند و مناسب ترین مدل برای هر صفت بر اساس معیار انحراف اطلاعاتdic ، تعیین گردید. همبستگی های ژنتیکی و فنوتیپی بین برخی صفات نیز از طریق مدل حیوانی چند صفتی برآورد شدند. وراثت پذیری مستقیم برای صفات کیفیت تخم مرغ در دامنه ی 02/0 برای صفت عمق زرده و 31/0 برای صفت درصد سفیده، متغییر بود. همبستگی های ژنتیکی مثبتی میان صفات وزن سفیده و واحد هاو (96/0) و نیز بین صفات وزن تخم مرغ و وزن سفیده (86/0) برقرار بود. بنابراین، توجه به خصوصیات کیفی تخم مرغ، مخصوصاَواحد هاو، در شاخص انتخاب، برای بهبود صفات کیفیت داخلی تخم مرغان بومی آذربایجان ضروری به نظر میرسد. در مرحله دوم این تحقیق، احتمال تفرق ژن های عمده در همه ی صفات مذکور به صورت مجزا تحت یک مدل حیوانی تک متغیره و با استفاده از آنالیز بیزی و شاخص ژن عمده مورد آنالیز قرار گرفت. شاخص ژن عمده محاسبه شده با استفاده از نتایج مدل تک متغیره تفرق ژن عمده برای صفات داخلی تخم مرغان بومی آذربایجان شامل وزن زرده، عرض زرده، ارتفاع زرده،ph زرده، phسفیده، نسبت زرده به سفیده، ضریب زرده، درصد زرده و سفیده، و مقادیر ماده خشک زرده و سفیده مورد تایید قرار گرفت. با توجه به تأیید تفرق ژن عمده با شاخص ژن عمده در صفات داخلی تخم مرغان بومی آذربایجان، میتوان از تکنیک های مولکولی به طور موفقیت-آمیزی جهت نقشه یابی ژن های عمده ی مربوط به صفات مورد مطالعه در مرغ بومی آذربایجان استفاده نمود.